Η πλήρης στοίχιση και η τυπογραφία στο Διαδίκτυο
Η πλήρης στοίχηση στα κείμενα (text alignment: justify) είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη στα κείμενα των ιστοσελίδων μας. Κι ένα από τα πιο εκνευριστικά.
Γιατί όμως είναι λάθος; Γιατί κάνει τα κείμενα να διαβάζονται δυσκολότερα.
Παράδειγμα:
Στα κείμενα με πλήρη στοίχιση δημιουργούνται αυτά τα μεγάλα κενά μεταξύ των λέξεων που κάνουν την ανάγνωση πολύ πολύ πιο δύσκολη. Αυτά τα κενά στην τυπογραφία ονομάζονται “rivers” γιατί δημιουργούν μια νοητή κοίτη ποταμού. Τα rivers είναι λιγότερο έντονα όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος της γραμματοσειράς, όσο μεγαλύτερο είναι το μήκος μιας γραμμής κι όταν η γραμματοσειρά είναι monospaced, όταν δηλαδή το πλάτος του κάθε γράμματος είναι ίδιο.
Πού οφείλεται όλο αυτό; Στο ότι κανονικά οι λέξεις όταν φτάνουν στο τέλος μιας γραμμής κειμένου θα έπρεπε να μπορούν να συλλαβιστούν, δηλαδή να κοπούν με μία παύλα και ό,τι περισσεύει από κάθε λέξη να συνεχίζεται από κάτω. Αυτό όμως είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνει από την παρούσα τεχνολογία που διέπει τις ιστοσελίδες. Μάλιστα θα έπρεπε αυτή η τεχνολογία να λαμβάνει υπόψη της την κάθε γλώσσα και τις ιδιαίτερότητές της.
Στο λατινικό αλφάβητο έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου με τον κανόνα του hyphenation:
{ -webkit-hyphens: auto; -moz-hyphens: auto; hyphens: auto;}Ο κανόνας αυτός βελτιώνει τα πράγματα στα κείμενά μας στα αγγλικά, αλλά δε λύνει το πρόβλημα της πλήρους στοίχισης οριστικά, καθώς θα έπρεπε και ν’ αλλάζει ελαφρά και την εκάστοτε μεταξύ των λέξεων απόσταση ώστε ν’ αποφευχθούν τα rivers. Πράγμα το οποίο δεν μπορεί να γίνει.
(Επιπλέον, το hyphenation φέρνει και κάποια άλλα προβληματάκια δημιουργώντας widows και orphans, αλλά αυτά είναι θέματα που θα λυθούν.)
Τι γίνεται όταν οι πελάτες ζητάνε πλήρη στοίχιση;
Οι πελάτες μας κατά κύριο λόγο ζητάνε πλήρη στοίχιση γιατί δεν μπαίνουν στον κόπο να διαβάσουν προσεκτικά τα κείμενα. Όσο από πιο μακριά βλέπεις ένα κείμενο με πλήρη στοίχιση, τόσο πιο ελκυστικό σου φαίνεται. Όσο το πλησιάζεις τόσο αυξάνεται η δυσκολία ανάγνωσης.
Η λύση πάντως δεν είναι να μικρύνουμε το μέγεθος της γραμματοσειράς, ν' αυξήσουμε το μήκος της γραμμής του κειμένου και να χρησιμοποιοήσουμε monospaced font. Όχι.
Το πρώτο πράγμα που προσωπικά κάνω είναι να φέρω την οθόνη πιο κοντά και να τους ζητήσω να διαβάσουν με προσοχή.
Όπως και σε πολλά άλλα θέματα που αφορούν το web design, οι όποιοι πελάτες πρέπει να εκπαιδευτούν από εμάς. Άρα δεν είναι δικό τους λάθος το ότι δεν αναγνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά δικό μας που δεν τους ενημερώνουμε σωστά.
Αν παρ’ όλα αυτά επιμένουν, εμείς έχουμε (για να το ελαφρύνω και λίγο) μια αποστολή στον κόσμο αυτό: να μην έχουμε κείμενα πλήρους στοίχισης στις ιστοσελίδες μας. Να σεβόμαστε τις αρχές τυπογραφίας: αυτή είναι εξάλλου η βάση του καλού web design.
Οπότε, όσο επιμένουν αυτοί επιμένω κι εγώ. Στο τέλος περνάει το δικό μου. Και κάπως έτσι προχωράω στο επόμενο πρόβλημα. Δεν είναι ιδανικό, αλλά δουλεύει…
