Τα νέα καλύτερα websites
Πιστεύω ότι το άρθρο Is The Internet Killing Creativity? στο Smashing Magazine είναι το καλύτερο που θα διαβάσουμε αυτή τη χρονιά στο χώρο του web design. Ίσως ένα από τα καλύτερα που θα διαβάσουμε ποτέ. Αφορά και αυτούς που εργάζονται για ένα site και τους κατόχους του και τους επισκέπτες.
Το κείμενο ξεκινάει με μια πολύ καλή αφορμή: όλα τα sites σήμερα μοιάζουν μεταξύ τους. Είναι αλήθεια. Είτε το site είναι εταιρικό, είτε για κάποιο startup, είτε για κάποια υπηρεσία, όλα είναι έτσι. Τα πιο ευπώλητα themes στο Themeforest είναι έτσι. Γιατί; Πιστεύω για τρεις λόγους:
- Γιατί αυτό το layout είναι καλαίσθητο.
- Γιατί ακόμα δεν το έχουμε βαρεθεί αρκετά.
- Γιατί φοβόμαστε να το εγκαταλείψουμε.
Οι designers είναι άνθρωποι με εμμονές. Μέχρι μια εμμονή να περάσει την πηγαίνουμε στο τέρμα. Το flat design π.χ. δεν είναι παρά μια ανοησία, κάτι που δεν υπάρχει, μια οθφαλμαπάτη την οποία λίγο έως πολλοί όλοι ακολουθήσαμε και οι καλύτεροι από εμάς την εγκατέλειψαν γρήγορα. Οι εμμονές αυτές όμως αργούν να σβήσουν τα ίχνη τους γιατί υπάρχουν τα sites που τις κουβαλάνε και συχνά είναι όμορφες.
Στο “Is The Internet Killing Creativity?” το ερώτημα είναι: είμαστε καταδικασμένοι τελικά; Θα έρθει μια μέρα ένα The Grid (το οποίο με την ευκαιρία όσο το έχω δει από μέσα, μου φαίνεται αστείο στη φάση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή) να μας πάρει τη δουλειά; Ή θα φτιάξουμε τόσους πολλούς κανόνες για το τι είναι σωστό που στο τέλος οι κανόνες θα βγάλουν δόντια και θα μας φάνε;
Νομίζω ότι η απάντηση είναι “ναι και βέβαια θα γίνει αυτό” εφόσον αρκούμαστε στο να βρίσκουμε τεχνικές για να μην κουράζουμε το μυαλό μας και να ξεμπερδεύουμε. Δεν είναι βέβαια πάντα κακό αυτό, δεν πρέπει όλα τα sites να διεκδικούν βραβεία σχεδιασμού και τα themes που κυκλοφορούν εκεί έξω μια χαρά κάνουν τη δουλειά τους, μερικά μάλιστα είναι πολύ καλύτερα από τα sites που φτιάχνουν διάσημες εταιρείες του χώρου.
Όμως δεν μπορεί να σταματάει εκεί το πράγμα.
Ένα website με όλες του τις σελίδες διαφορετικές
Τα sites που θέλουμε ή που πρέπει να είναι μοναδικά δεν μπορούν να περιορίζονται σε αυτό. Κανένα CMS δε θα μπορεί να στέκεται εμπόδιο. Τα websites αυτά θα μοιράζονται μια κοινή σχεδιαστική ταυτότητα π.χ. ένα ίδιο header, κοινές γραμματοσειρές, ένα συγκεκριμένο στυλ αλλά όλες τους οι σελίδες θα είναι διαφορετικές μεταξύ τους. Η καθεμία θα έχει διαφορετικό layout. Η καθεμία θα είναι art directed δηλαδή. Και τι θα τις κάνει διαφορετικές; Μα φυσικά το περιεχόμενο, το οποίο θα έχει τις δικές του, ξεχωριστές ανάγκες.
Παράδειγμα: Υπάρχει μια σελίδα με πολύ κείμενο και λίγες εικόνες; Τότε το art direction θα οδηγεί τα πράγματα στο x δρόμο. Υπάρχει μια άλλη με ελάχιστο κείμενο; Τότε η σελίδα θα είναι εντελώς διαφορετική.
Όλο αυτό δεν είναι κάτι νέο. Μιλάμε για μια τάση που έχουμε ήδη δει. Πριν λίγα χρόνια εμφανίστηκε δυναμικά, με πιο καλά δείγματα τη δουλειά του Jason Santa Maria (σχεδόν όλα τα posts είναι art directed) και του Greg Wood (ο οποίος έχει διαγράψει το blog του και τα παρακάτω ενδεικτικά links προέρχονται από το Web Archive: ένα, δύο, τρία, τέσσερα) Εφαρμόστηκε ως πείραμα κυρίως σε blog posts και ο κόσμος την αντιμετώπισε εκστατικά.
Οι New York Times το έκαναν στα πλαίσια αφιερωμάτων με λίγο διαφορετικό τρόπο: χρησιμοποίησαν όση τεχνολογία στο web ήταν διαθέσιμη για να αφηγηθούν ωραίες ιστορίες. Η ανταπόκριση ήταν εξίσου εντυπωσιακή.
Σήμερα η τάση αυτή έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί και ο λόγος είναι ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο να συντηρηθεί για μεγάλο διάστημα στα πλαίσια ενός blog. Αν όμως μιλάμε για ένα μικρό αριθμό διαφορετικών σελίδων π.χ. 10, δεν είναι ανέφικτο.
Αξίζει το ρίσκο;
Μπορούν άραγε αυτά, τα πολύ ιδιαίτερα websites να φέρουν πίσω τα χρήματα τους; Γιατί είναι βέβαιο ότι κοστίζουν περισσότερο, έως πολύ περισσότερο από ένα τυπικό website. Η απάντηση είναι ότι δεν το γνωρίζουμε και δε θα το μάθουμε ποτέ μέχρι να το δοκιμάσουμε. Οι ενδείξεις όμως πιστεύω είναι θετικές. Γιατί;
- Ακριβώς γιατί όλα τα websites σήμερα είναι ίδια και μια πολύ φρέσκια και σωστά υλοποιημένη ιδέα γίνεται ελκυστική και κάνει engage το κοινό της.
- Γιατί το περιεχόμενο θα αναδειχτεί πολύ καλύτερα. Αυτό που λέγεται θα αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα, θα πάψει να ισχύει η απόλυτη ομοιομορφία η οποία συχνά προδιαθέτει τον επισκέπτη να βαρεθεί. Η έκπληξη θα κυριαρχεί.
- Γιατί η αυθόρμητη σκέψη θα είναι “αν αυτοί μπορούν να είναι τόσο ιδιαίτεροι και ενδελεχείς με το site τους, τότε δεν μπορεί, θα είναι καλοί και σε αυτό που κάνουν”.
- Γιατί η πρώτη άμεση σύγκριση με τον ανταγωνισμό βγάζει εύκολα νικητή.
- Γιατί μια τέτοια διαφοροποίηση μένει στο μυαλό του επισκέπτη κι αφού κλείσει τον browser.
Δεν ξέρω αν αυτοί οι λόγοι είναι εντέλει επαρκείς, σίγουρα όμως είναι μια πάρα πολύ καλή αρχή. Στο άρθρο του Smashing Magazine υπάρχουν και κάποιες πιο χειροπιαστές ενδείξεις ότι αυτό ακόμα κι αν εφαρμοστεί σε μικρότερο βαθμό, πάλι φέρνει πίσω τα χρήματά του.
Ο νέος κόσμος
Νομίζω ότι θα είναι πολύ ωραία εκείνη η μέρα που κατά τη διάρκεια του καθημερινού μας surf θα πετύχουμε ένα τέτοιο site. Κάτι που θα μας κάνει να σκουντήξουμε τι διπλανό μας και να του πούμε “κοίτα τι βρήκα εδώ!” Ναι, δεν μπορεί αυτό να αφορά όλα τα sites π.χ. σε ένα e-shop θα ήταν επικίνδυνο, αλλά σίγουρα αφορά αρκετά άλλα ώστε να αξίζει η δοκιμή.
Και είναι βέβαιο ότι αυτό το ιδιαίτερο που θα κουβαλάει ένα τέτοιο website θα μπορεί να το διακρίνει ο καθένας: δε χρειάζονται ούτε ειδικές γνώσεις ούτε εκπαίδευση γιατί είμαστε ήδη εκπαιδευμένοι στο να ξεχωρίζουμε το διαφορετικό και οι περισσότεροι να εκτιμούμε την καλαισθησία.
Αυτά τα νέα sites νομοτελειακά και με βάση την αντίληψή μου δεν μπορούν ν’αργήσουν για πολύ ακόμα.
Πάντα βέβαια, υπάρχει η πιθανότητα όλο αυτό να είναι απλώς μια ωραία εικασία. Όμως ακόμα κι αν είναι έτσι, πρόκειται για κάτι τόσο ξεχωριστό που δεν έχουμε την πολυτέλεια να το αφήσουμε να περάσει χωρίς τουλάχιστον να το δοκιμάσουμε. Στην εποχή που όλα μετριούνται τόσο εύκολα στο διαδίκτυο ποια εικασία μπορεί να θεωρηθεί ασήμαντη μέχρι να δοκιμαστεί;
