Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του freelancing
Κατά καιρούς συζητάω με φίλους περί freelancing. Με όσους είναι ήδη freelancers λέμε για τα προβλήματά μας. Και με όσους δεν είναι, λέμε πόσο ελκυστικό είναι το freelancing. Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις πάντα. Να δοκιμάσουμε να τις δούμε;
Τα πλεονεκτήματα του freelancing
- Είσαι ανεξάρτητος
Ένα σχήμα λόγου είναι αυτό, καθώς πάντα θα εξαρτάσαι από κάποιον (σε αυτή την περίπτωση είναι οι πελάτες σου). Αλλά δεν έχεις αφεντικό με τη στενή έννοια του όρου. Δεν έχεις κακούς managers πάνω από το κεφάλι σου και δε λογοδοτείς όλη την ώρα. Είναι μια μεγάλη ανακούφιση αυτό το πράγμα, σαν να ανοίγεις παράθυρο να μπει αέρας σε ένα από εκείνα τα κλουβιά των καπνιστών στα αεροδρόμια. - Είσαι ευέλικτος (σε πρακτικό επίπεδο)
Δεν είναι ότι μπορείς να πάρεις άδεια από τον εαυτό σου σε μία άσχετη εβδομάδα του χρόνου (αυτό ισχύει μόνο δυνητικά—στην πράξη πιέζεις τον εαυτό σου τόσο πολύ που δεν παίρνεις τελικά την άδεια). Είναι ότι αν χρειαστεί μία μέρα να πας π.χ. σε ένα γιατρό ή να πληρώσεις μερικούς λογαριασμούς δε θα χρειαστεί να εξηγήσεις στο αφεντικό ότι δεν πας να τον κοροϊδέψεις. Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό. - Είσαι ευέλικτος (σε τεχνικό επίπεδο)
Αν αποφασίσεις ότι θες να στρέψεις την καριέρα σου και σε κάτι άλλο, αν θελήσεις να εξασκηθείς σε κάποια skills που έχεις αφήσει στην άκρη, μπορείς να το κάνεις σχετικά εύκολα. Αν δουλεύεις κάπου και ζητήσεις για τρεις, όχι παραπάνω, μέρες να εξασκηθείς σε κάτι, θα πρόκειται για μέγα αμάρτημα. - Ένας freelancer “γεμίζει” εύκολα
Ακόμα και στην Ελλάδα, ένας freelancer που δε “σκοτώνει τις τιμές” του, δε χρειάζεται να έχει μεγάλη ροή από projects για να τα βγάλει πέρα. Χρειάζεται απλώς να είναι κάπως σταθερή. Όχι ότι αυτό είναι εύκολο. Αλλά δε συγκρίνεται με το ζόρι που έχει μια εταιρεία που η ροή εκεί πρέπει να είναι μεγάλη. - Μπορείς να δουλέψεις με πολλές ομάδες
Αυτό είναι περισσότερο ένα θεωρητικό, παρά ένα πρακτικό πλεονέκτημα, καθώς δε συμβαίνει και πολύ συχνά. Ωστόσο, πάντα ένας freelancer μπορεί να αλλάζει τρένα και να δουλεύει σε ομάδες ή startups, χωρίς να δεσμεύεται επ’ αόριστον από αυτά. Πρόκειται για μια εμπειρία συναρπαστική όταν γίνεται σωστά. - [Προσθήκη από @jubaloo_] Μπορείς να δουλεύεις απ' όπου θες
Ισχύει και είναι πολύ βολικό. Από το σπίτι, από καφέ, από coworking spaces. Από εκεί που βολεύει εσένα. Ελευθερώνει το μυαλό αυτή η πολυτέλεια.
Τα μειονεκτήματα του freelancing
- Το freelancing δεν είναι για μικρά παιδιά
Θέλει γερό στομάχι. Αν δε σου έρχονται αρκετά projects ή τα projects που εσύ θες, θα τρως την ήττα μόνος σου. Δεν ησυχάζεις ποτέ. Ούτε στον ύπνο σου. Take it or leave it, buddy. - Οι freelancers είναι λίγο φοβιστικοί
Αυτό έχει πλάκα, αν δε σε αφορά άμεσα. Ακριβώς επειδή οι freelancers τα βγάζουν πέρα μόνοι τους, συνήθως έχουν διαμορφώσει ισχυρές ιδέες κι απόψεις. Αυτό τους κάνει να φαίνονται ιδιότροποι, ξερόλες, δύσκολα εντάξιμοι σε ομάδες κι άλλα τέτοια. Βέβαια, όσοι μπήκαν στον κόπο να το ψάξουν, είδαν ότι δεν ισχύει, αλλά η ρετσινιά μένει, όπως και να το κάνουμε. - Πώς θα γίνεις πολύ καλός;
Δεν είναι μόνο ότι πρέπει να έχεις το μυαλό σου σε πάρα πολλά πράγματα. Είναι κι ότι πρέπει να είσαι και τεχνικά καλός σε διαφορετικά πεδία, αν θες να σταθείς. Αυτό, πέρα από τον κόπο και το ιδιότυπο cognitive overload που προκύπτει, είναι μεγάλο πρόβλημα, γιατί δε σε αφήνει να γίνεις πάρα πολύ καλός σε κάτι. Χρειάζεται τεράστια θέληση και προσπάθεια για να καταφέρεις να πας τα skills σου πολύ ψηλά. - Οι freelancers δεν μπορούν να πάνε πολύ μακριά
(Θεωρώ ότι τη μεγάλη ηλιθιότητα που ακουγόταν στο παρελθόν του στυλ “οι freelancers είναι για ένα Wordpress και μέχρι εκεί”, την έχουμε ξεπεράσει. Σωστά; Σωστά.)
Το “πολύ μακριά” πηγαίνει στο ότι οι freelancers δύσκολα μπορούν π.χ. να βγάλουν μόνοι τους ένα πάρα πολύ καλό προϊόν, οποιασδήποτε μορφής κι αν είναι αυτό, καθώς χρειάζονται τη βοήθεια κι άλλων. Είναι δηλαδή εξαιρετικά πεπερασμένοι στις δυνάμεις τους σε σχέση π.χ. με μια μικρή ομάδα ή μια εταιρεία. Πράγμα που μπορεί να γίνει βραχνάς, αν πραγματικά έχεις σχέδια για παραπάνω πράγματα. - Stuck, stuck, stuck
Οι freelancers έχουν περιορισμένο input και feedback. Αλληλεπιδρούν με φυσικούς τρόπους λιγότερο και πιο δύσκολα με άλλους ανθρώπους της δουλειάς. Όταν κολλήσεις, κόλλησες. Όταν βρεις κάτι που δουλεύει, το ρίσκο να το αλλάξεις προς το καλύτερο δεν είναι ασήμαντο, γιατί ξέρεις ότι θα έχεις διαδοχικά hiccups που μπορεί να σε εκτροχιάσουν. Οι ιδέες μέσω του brainstorming που πέφτουν σε μια υγιή ομάδα, είναι για σένα άγνωστος πλανήτης. - [Προσθήκη από klou στα σχόλια] Περί δικλείδας ασφαλείας
Το σημαντικότερο όλων και κάτι που δε μας ενδιαφέρει τώρα που είμαστε μικροί γιατί νομίζουμε ότι είμαστε αθάνατοι, είναι ότι ο freelancer δεν έχει δικλείδα ασφαλείας ή κάποιο plan b.
Αν αρρωστήσει και μείνει 5-10 μέρες εκτός, αυτό σημαίνει no money, no food, no baby diapers, τίποτα, nada. Εκτός κι αν η δουλειά του είναι να παράγει περιεχόμενο/προϊόντα προς μαζική πώληση ( παθητικό εισόδημα ) - που και σε αυτή την περίπτωση οι δουλείες θα πάνε πίσω.
Τρομακτικό ε; - [Προσθήκη από το Γιώργο Δρακάκη στα σχόλια] Στην Ελλάδα ο Web Developer είναι (για το κράτος πάντα) το ίδιο με τον υδραυλικό. Φοβερό ε;
Είναι όντως φοβερό κι έχεις απόλυτο δίκιο Γιώργο. Στην Ελλάδα ο web designer/developer/whatever δεν υπάρχει πουθενά ως οντότητα και είναι κλέφτης, απατεώνας και λαμόγιο και πρέπει να αποδεικνύει συνέχεια ότι δεν είναι τίποτα από αυτά. Η μάχη που έχει να δίνει κάθε μέρα με αυτό το πράγμα είναι εξαντλητική και κάνει πολλούς από εμάς να τα παρατάμε.
Αξίζει τον κόπο;
Όταν ξεκινούσα το full time freelancing πριν από 4+ χρόνια δεν μπορούσα να φανταστώ πόση ανάγκη έχεις τους άλλους ανθρώπους δίπλα σου, αν θες να πας πιο μακριά. Τότε έβλεπα μόνο την ανακούφιση της ανεξαρτησίας. Τώρα ζυγίζει αλλιώς όλο το έργο μέσα μου.
Αυτή η μπίλια που γυρίζει κι όλο κάθεται σε άλλο χρώμα είναι το πιο ωραίο παιχνίδι όμως: δεν υπάρχει τίποτα στατικό, όλα αλλάζουν και το μαθαίνεις αυτό και το αποδέχεσαι και σου αρέσει. Είσαι πάντα έτοιμος και πάντα απροετοίμαστος να κάνεις κάτι διαφορετικό, να δοκιμαστείς αλλιώς. Όπως έλεγε κι ένας ωραίος τύπος:
“Don’t let yourself get attached to anything you are not willing to walk out on in 30 seconds flat if you feel the heat around the corner.”
Εντάξει, προφανώς είναι υπερβολή αυτό, αλλά you get the point.
Σίγουρα δεν ταιριάζει σε όλους τους ανθρώπους αυτή η διαρκής εναλλαγή. Δεν υπάρχει τίποτα λάθος στο να θέλει κάποιος τη σταθερότητά του. Ή στο να μην έχει πάρε-δώσε με πελάτες. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει απάντηση στο αν αξίζει το freelancing.
Παρ’ όλα αυτά, υποπτεύομαι ότι οι παραπάνω λίστες έχουν κενά, που εγώ δε βλέπω. Ξεχνάω κάτι; Αξίζει να συμπληρωθούν οι λίστες με παραπάνω πράγματα; Κάθε σχόλιο είναι ευπρόσδεκτο.